Ali BATURAY

İktidarda olan siyasi partilerin, seçim öncesinde devlet gücünü ve olanaklarını kullanarak kişilere menfaat kazandırması “kural” mıdır? Değil tabii ama maalesef birçok hükümetteki yöneticiler “seçim rüşvetini” kuralmış gibi uygulamaktadır. Yalnızca bugün değil, yıllardır böyledir. Hep aynı şey; elinde bulundurduğu devlet gücünü, “iktidarda kalabilmek” için kullanmak...

Bunu yapmak, neresinden bakarsanız bakın yanlıştır, ahlaki değildir. “Peki ya bunları yaparken yasalar da çiğneniyorsa?” diye sorabilirsiniz... Yasalar çiğnenebilir veya yasaya yani kitabına uydurulabilir ama öyle veya böyle yapılan “ahlaki” değildir.

Peki neden böyle davranmak zorunda kalır iktidardaki partilerin temsilcileri? Neden özellikle seçim tarihleri belli olduktan sonra bir o kadar daha devlet olanaklarını kullanarak halkı tavlamaya çalışırlar? Neden kendilerini “birçok şey” dağıtmak zorunda hissederler? Neden vatandaşların bir bölümüne “istihdam”, “arsa/ arazi”, “T izni”, “kuyu açma izni”, “benzin istasyonu açma izni”, “bina tahsisi”, “kredi”, “vatandaşlık” ve benzeri imkanlar sağlanır?

Neden yıllarca yapmadıkları işleri birkaç aya sığdırmaya çalışırlar? Neden inat ettikleri birçok konuda seçime çeyrek kala çözülürler? Neden protokoller, anlaşmalar görev sürelerinin sonuna bırakılır? Neden bir takım kolaylıklar hep seçime giderken sağlanır?

İktidarda olan bir parti, eğer göreve geldiği günden itibaren sistemli olarak vaat ettiklerini, yani seçim manifestosunda ve hükümet programında yazılanları adım adım eksiksiz yaparsa, seçimde propaganda bile yapmaya ihtiyacı olmaz.

Eğer bir iktidar partisi “yapacağım” dediği her şeyi bir program dahilinde tek tek yaparsa ve halktan takdir görürse, seçim öncesi vatandaşa “seçim rüşveti” vermek zorunda kalmaz. Başarılara imza atmış, vaatlerini yerine getirmiş bir parti neden devlet olanaklarını dağıtsın, neden şirinlik yapsın, neden yapması gereken normal icraatları bile çok büyük iş yapmış gibi göstersin? Neden görevde bulunduğu sürede yapamadıklarını “yeni dönemde reform yapacağız” diye palavraya sığınsın?

Bunları yapanlar aslında “başarısız” olduğunu itiraf etmektedir. Yapması gerekeni, yapması gereken süre içinde yerine getirmeyenler, başarısızlıklara, beceriksizliklere imza atanlar, yeni dönemde halktan görev isterken “seçim rüşvetine” başvurur. Yapacak başka bir şey yoktur onlar için, çünkü “yapacağım” demek artık inandırıcı değildir. Başka bir şey yapmalıdır ve en kolay yol da devlet gücü ve olanaklarını kullanarak bir kesime menfaat sağlamaktır.

İlginç olan nedir biliyor musunuz? Son 20 yıl içinde başarısız hükümetlerin devlet gücünü kullanarak sağladığı menfaatler partilerine hiçbir fayda getirmemiştir. Aşırı menfaat dağıtan partiler hep “kaybeden” olmuştur. Mesela onların yaptığı seçimlik istihdamlar yıllardır sorun olmuştur. Bu istihdam edilen insanların “işten çıkarılanı” da “görevde kalanı” da bir şekilde sorun olmuştur, dramlar yaşanmıştır, perişanlıklar olmuştur...

Ne olmuştur biliyor musunuz? İmkan dağıtarak bir grubu tavladıklarını sanmışlardır, evet belki de tavlamışlardır ama bu imkanlara ulaşamayan birkaç misli insanın da nefretini kazanmışlardır. Eğer bir halka “toplumsal menfaatler” sağlamazsanız ve arasından bir kesimi seçersiniz, kaybetmeye mahkumsunuzdur. Ne ilginçtir ki siyasi partiler bu gerçeği bir türlü görememiştir.

Bunun yakın tarihimizde çok bariz bir örneği vardır. İmkanlar dağıtarak, istihdamlar yaparak seçime giren Sayın İrsen Küçük, milletvekili bile olamamıştır. Evet tarihte ilk kez bir parti başkanı seçim kaybetmiş, parlamentoya girememiştir. Yani bırakın diğer partililerden oy almak, kendi partilisi tarafından bile aforoz edilmiştir. Bu örnek bile bugünkü iktidar partilerine, özellikle de büyük ortağına ders olmamıştır.

Devlet gücünü, devlet olanaklarını kullanarak, seçim öncesi bir kesime menfaat sağlamak centilmence bir mücadele değildir, ahlaki değildir, ayıptır... Yapılan tüm eleştirilere, uyarılara rağmen iktidar bundan vazgeçmemektedir. Bu tavır iktidar partisinin kendine güvenmediğini, zorda olduğunu, aciz duruma düştüğünü göstermektedir. Görüntü hoş değildir... Seçim yasaklarından bir gün öncesine kadar bu dağıtımlar sürmüştür. Akıllarına gelen her şeyi dağıttılar.

Yakın tarihte “dağıtıp” da mutlu olan, istediğini elde eden parti olmamıştır ama nasıl bir psikolojiyse bu, nasıl bir ruh haliyse iktidardakileri “verme”, “dağıtma” hastalığına yakalatıyor. Yeni bir sayfa açmaya talip olan bir partinin ya da partilerin dededen kalma yöntemlerle, küflenmiş zihniyetle sözde icraatlar yapması tek kelimeyle “hayal kırıklığı” olarak nitelendirilebilir..