Dr. İsmail KEMAL

Fransa’da parlamento seçimleri Cumhurbaşkanı Macron’un partisinin parlamentoda çoğunluk sağlaması ile sonuçlandı. Avrupa yanlısı Macron artık reform programını hayata geçirebilir. Tabii bu kolay olmayacak. Sonbaharda Almanya’da yapılacak seçimleri büyük olasılıkla Başbakan Merkel kazanacak. Fransa ve Almanya AB’nin karşılaştığı sorunları çözümleme yönünde birlikte çalışabilirler. Bu arada AB ile İngiltere arasında Brexit müzakereleri başladı. Muhafazakâr Parti’nin seçimlerde çoğunluk elde edememesi ile oluşan siyasi zorluklar bu müzakereleri nasıl etkileyecek? İngiltere nasıl bir Brexit’e yönelecek? Bunları göreceğiz. Fransa seçimleri Avrupa’da yükselen ve İngiltere’de Brexit kararı ile en büyük başarısını elde eden popülizmin pilinin zayıfladığını gösteriyor. Elbette popülizm ortadan kalkmıyor. Avrupa kendi sorunlarını çözümleyemezse yeniden güçlenebilir. Almanya seçimlerinden sonra AB kendine çeki düzen verme şansını yakalamış olacak. Brunello Rosa’nın Chatham House sitesinde yer alan yazısında belirtildiği gibi önümüzdeki dönemde AB için esas sorun popülizm değil yöneticilerinin gerekli reformları yapma yönünde ilerleyip ilerlemeyecekleri olacak. Yani top AB’yi yönetenlerde. Başarılı olamazlarsa AB karşıtı, popülist partiler güçlenecek. Brunello Rosa,çalışabilir bir Avrupa oluşturulması için AB yöneticilerinin 5 yılı olduğunu yazdı.
Peki bu gelişmeler karşısında Avrupalılar ne düşünüyor? PEW araştırma kuruluşu tarafından 2 Mart-17 Nisan tarihleri arasında 10 AB ülkesinde (Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Hollanda, Polonya, İspanya, İsveç, İngiltere) yapılan anket bize önemli bilgiler veriyor. Bu ülkeler AB nüfusunun yüzde 80’ine ve AB ekonomisinin yüzde 84’üne sahip. Anketin temel bulgusu Brexit sonrasında Avrupalıların AB’ye daha olumlu baktıkları yönünde. İngiltere’de bile AB’ye bakışta olumlu yönde değişim var. Ülkelerinin AB’den ayrılmasını isteyen Avrupalıların sayısı düşük. İngiltere haricindeki 9 kıta Avrupası ülkesinde Avrupa’dan ayrılmak isteyenlerin ortalama oranı sadece yüzde 18. İngiltere’nin AB’den ayrılması konusunda insanlar bunun AB için iyi olmayacağını düşünüyorlar. Anket sonuçlarına biraz daha yakından bakalım.
Ankete göre bir yıl öncesi ile karşılaştırıldığında Avrupalıların AB’ye desteği arttı. Polonya’da AB’ye olumlu bakanların oranı yüzde 74, olumsuz bakanların oranı yüzde 19. Almanya’da olumlu yüzde 68, olumsuz yüzde

30. Macaristan’da olumlu yüzde 67, olumsuz yüzde 28. İsveç’te olumlu yüzde 65, olumsuz yüzde 33. Hollanda’da olumlu yüzde 64, olumsuz yüzde 33. İspanya’da olumlu yüzde 62, olumsuz yüzde 35. İtalya’da

olumlu yüzde 56, olumsuz yüzde 39. Fransa’da olumlu yüzde 56, olumsuz yüzde 44. İngiltere’de olumlu yüzde 54, olumsuz yüzde 40. Sadece Yunanistan’da olumsuzların oranı daha büyük. Yunanistan’da olumlu yüzde 33, olumsuz yüzde 65. Bu ülkelerde gençler arasında AB’ye destek oranı daha yüksek. 18’le 29 yaş arasında olan gençlerin yüzde 73’ü AB’ye olumlu bakıyor. Gençler geleceği temsil ettiğine göre bu veri önemli.
Bu ülkelerde ekonomik özgüvende de artış var. Hollandalıların yüzde 87’si ekonominin iyi yönde ilerlediğine inanıyor. Polonya’da bu oran yüzde 64, İspanya’da ise sadece yüzde 28. Yunanistan’da ekonomi konusunda kötümserlik hakim. Avrupalılar AB’nin ekonomiyi ve mülteci konusunu daha iyi yönetmesi gerektiğini düşünüyor. Bu iki konuda Brüksel’e eleştiriler var. Özellikle mülteci konusunda anketin yapıldığı 10 ülkenin dokuzunda çoğunluk Brüksel’in konuyu iyi yönetemediğini düşünüyor. Avrupalıların çoğunluğu Brexit’in AB için kötü olacağını düşünüyor. İngiltere’de ülkelerinin AB’den ayrılmasının AB için kötü olacağını düşünenlerin oranı yüzde 71, iyi olacağını düşünenlerin oranı yüzde 18. Ankete katılanların ortalama yüzde 55’i Brexit’in İngiltere için kötü olacağını düşünüyor. İngiltere’de Brexit’in ülke için kötü olacağını düşünenlerin oranı yüzde 48, iyi olacağını düşünenlerin oranı yüzde 44. Avrupalıların çoğunluğu mülteciler ve ticaret konularında ulusal hükümetlerin daha fazla rol oynamasını destekliyor. Yani bu iki konuda daha az AB istiyorlar.
Ankette Avrupalıların Almanya’ya bakışı da soruldu. Genelde Avrupalılar Almanya konusunda olumlu fikre sahip. 10 ülkede ortalama yüzde 71 Almanya’ya olumlu bakıyor. Olumsuz bakanların ortalama oranı yüzde 21. Başbakan Angela Merkel’e olumlu bakanların oranı yüzde 52, olumsuz bakanların oranı yüzde 45.
PEW anketi Avrupa kamuoyunun AB konusunda nabzını tutmak açısından önemli veriler içeriyor.