Ahmet İLKTAÇ

Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen ve Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı ve Kültürel Miras Teknik Komitesi tarafından uygulanan Çifte Mazgallar ve Canbulat ile Deniz Kapısı arasında kalan Mağusa Surları’nın restorasyonunun tamamlanma töreni dün akşam yapıldı.

Çok sayıda konuğun katıldığı tören, Mağusa Suriçi’nde Çifte Mazgallar’da saat 19.00’da başladı.

Törende, küratörlüğünü Ayhatun Ateşin yaptığı heykel sanatçısı Ruhiye Onurel ve ressam Nicolas Panayi’nin eserlerinin yer aldığı sergiyle birlikte Jazz müzik konseri yer aldı.

Restorasyon tamamlanma törenine Gazimağusa Milletvekillerinden Teberrüken Uluçay ve Erkut Şahali katıldı. Törene Mağusalıların da ilgisi yoğun oldu.

Tuncay: Bakım ve idamesi için mekanizma oluşturulmalı

Törende ilk konuşmayı yapan Kültürel Miras Teknik Komitesi Kıbrıslı Türk Eş Başkanı Ali Tuncay, 2008 yılında Kültürel Miras Teknik Komitesi ile başladıkları uzun yolculukta, bugünlere gelmelerinin kolay olmadığını söyledi.

Ali Tuncay, uzun ve zahmetli bir süreç sonunda karşılıklı güven ve işbirliği ortamı oluşturarak birlikte çalışmayı öğrendiklerini kaydetti.

Baf’tan Karpaz’a adanın her tarafındaki eserleri uzmanlarıyla ziyaret ederek durum tespiti yaptıklarını, en nihayetinde de UNDP-PFF’in teknik ve Avrupa Birliği’nin mali katkılarıyla projelerin hızlandığını ve önemli çalışmalar yapıldığını anlatan Tuncay, medeniyetler tarihine yön veren ve insanlığın gelişimine katkıda bulunan pek çok kavmin, ilk çağlardan günümüze kadar Kıbrıs’a yerleşmiş ve bu topraklarda üzerine sayısız eserler bıraktığına değindi.

Ali Tuncay, yıllarca her iki tarafın da karşılıklı olarak birbirini kültürel mirasını yok etmekle suçladığını belirtirken, her iki tarafın da enerjilerini birbirlerini suçlamaya harcarken kültürel miras eserlerinin yok olmaya devam ettiğini bildirdi.

Kültürel miras ve farklı kültürlerin artık çatışmaya değil, her iki toplumun işbirliği, barış ve refah içerisinde yaşamalarına katkıda bulunan bir unsur haline gelmesi gerektiğini ifade eden Tuncay, kültürel mirasın artık Kıbrıs sorunun bir parçası olmaktan çıkarılması amacıyla bu yönde uygulanmakta olan tüm engellerin ve kısıtlamaların kaldırılması gerektiğine vurgu yaptı.

Ali Tuncay, Kıbrıslı Türk yetkililere yaptığı çağrıda; Mağusa gibi kültürel miras eserlerinin yoğun olarak bulunduğu mekanların sürdürülebilir bakım ve idamesi için yeni bir mekanizma oluşturulması gerektiğine dikkat çekti.

Mevcut sistemin eserlerin sürdürülebilir bakım ve idamesine yeterli olanak vermemesi sebebiyle Kültürel Miras Teknik Komitesi çerçevesinde konzervasyonu gerçekleştirilen eserlerin çok kısa sürede eski kötü durumuna gelebileceğini aktaran Tuncay, komite olarak bu konuda gerekli katkıda bulunmaya hazır olduklarını açıkladı.

Hadjidemetriou: Surlar için endişeliydik

İki Toplumlu Kültürel Miras Teknik Komitesi’nin Kıbrıslı Rum Eş Başkanı Takis Hadjidemetriou da Mimar Giovanni Girolamo Sammichele tarafından inşa edilen surların Mağusa’yı dünya çapında meşhur ettiğini ve küçük ülkemiz Kıbrıs’ın gururu ve kıvancı olduğunu söyledi.

Takis Hadjidemetriou, teknik komitenin kurulduğu ilk günden bu yana Mağusa surları için endişe ettiğini kaydetti.

Othello Kalesiyle başladıklarını ve bunun onlar için sancılı bir deneyim olduğunu belirten Hadjidemetriou, yıllarca süren düzensizliğin, iç çatışmanın ve ihmalin eserler üzerinde gözle görülür hasarlar bıraktığını bildirdi.

Takis Hadjidemetriou, tarihi Mağusa eserlerinin adeta konuşarak içerisinde oldukları durumu her iki toplum içinde haykırdığına vurgu yaptı.

Kıbrıs’ın kültürel zenginliğinin tüm Kıbrıslıların ortak kültürel geçmişi olduğunu aktaran Hadjidemetriou, tarihin eşsiz zenginliğini ve binyılın geleneklerini oluşturan insanlar ve durumların bu eserlerde meydana geldiğini dile getirdi.

McCarthy: 60’dan fazla mirasın korunması sağlandı

Avrupa Komisyonu Yapısal Reform Destek Birimi Direktörü Mary McCarthy, Martinengo ve Arsenal Burcu ile Deniz Kapısı arasındaki surların tamamlanma törenine katılma şansına sahip olduğu için onur duyduğunu söyledi.

Yapılan çalışmalarla ada genelinde 60’dan fazla kültürel miras alanının korunmasının sağlandığını kaydeden McCarthy, 2012’den bu yana AB’nin ada genelinde zengin ve çeşitli kültürel mirasın korunması için 11 milyon 700 bin Euro katkıda bulunduğunu belirtti.

Mary McCarthy, Kıbrıs’ta güven yaratma ve ortak başarı elde edilmesi için çarpıcı örnek oluşturan iki toplumlu komitenin çalışmalarını finanse etmeye devam etme konusunda kararlı olduklarını açıkladı.

Spehar: Uzlaşma yönündeki çabalar sürecek

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar da yaptığı konuşmada, törende olmaktan dolayı büyük gurur yaşadığını söyledi.

UNFICYP Kıbrıs’taki güven inşası ve uzlaşma yönündeki çabalarını desteklediklerini kaydeden Spehar, kültürel mirasla ilgili projelerin bu anlamda önemli bir rol oynamaları nedeniyle tamamlanmaları yönünde ısrarcı olduklarını kaydetti.

Elizabeth Spehar, konuşmasına barışa olan inancına vurgu yaparak son verdi.

Zennaro: En önemli 8 alan korunacak

UNDP PYO Kıbrıs Kıdemli Proje Yöneticisi Tiziana Zennaro ise yaptığı konuşmada, UNDP olarak Kültürel Miras Teknik Komitesi projelerinin uygulanması görevinin Avrupa Komisyonu ve Kıbrıs toplumları tarafından kendilerine verilmesinden dolayı onur duyduklarını söyledi.

Tiziana Zennaro, 2018 Avrupa Kültürel Miras Yılı olacağını ve Mağusa için bu inisiyatifin daha iyi bir zamanlamasının olamayacağını kaydetti.

2018 yılına kadar Mağusa’nın en önemli kültürel miras alanlarından 8’inin korunmuş olarak toplumlarına geri verileceğini anlatan Zennaro, inanılmaz bir zenginliğe sahip Mağusa mirasının tamamının korunması için çok daha fazlasına ihtiyaç olduğunu belirtti.

Tiziana Zennaro, sadece Canbulat ve Deniz Kapısı arasındaki surların restorasyonunun 500 bin Euro’ya mal olduğunu dile getirdi. Zennaro, çalışmalarda emeği geçenlere teşekkür ederek sözlerini noktaladı.