Dolar/TL paritesi, 6,80 etrafındaki yatay seyrini sürdürürken; hem Türkiye'de hem de küresel ekonomilerde tecrit önlemlerindeki kademeli azalışın etkileri izleniyor.
Uzmanlara göre, küresel piyasalarda ekonomilerin yeniden açılmasına yönelik gelişmeler, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) çatışmaların yarattığı tedirginliği ve Washington'un Pekin'le güç mücadelesine yönelik rahatsızlığı dengeliyor. Bu bağlamda, duyarlı para birimleri dolar karşısında yükselirken, yatırımcılar Çin'in yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınında toparlanmasına yönelik olumlu işaretleri ve ABD-Çin gerilimlerinde yatışma olup olmayacağını yakından izliyor.
Türkiye'de de benzer şekilde tecrit önlemleri kaldırılmaya devam ediliyor. Önceki gün itibarıyla şehirlerarası seyahat yasakları kaldırılırken; restoranlar, parklar, okul öncesi eğitim ve havayolunda iç hat seferleri yeniden başladı. Tüm dünyada olduğu gibi tecrit önlemlerindeki azalış şirketleri de olumlu etkilemesi beklenirken yaratabileceği sağlık sonuçları ise yakından takip ediliyor. Buna karşılık, ekonomilerde tecritlerin kademeli kaldırılması da son dönemde piyasaları destekleyen bir etken olarak öne çıkıyor.
Türkiye serbest piyasalarında dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) diğer merkez bankaları ile yapacağı swap hattı beklentileriyle, rekor seviyeden 6,70 bandı altına kadar gerileyen dolar/TL kuru, Ramazan Bayramı’nın yaşandığı geçen hafta yeniden 6,80 seviyesinin üzerine yükselmişti. TCMB’nin Kart ile olan anlaşmayı yenilemesi dışında henüz başka merkez bankalarıyla swap anlaşması yapmaması da uzmanlara göre kurda sınırlı yükselişe neden oldu.
Bu bağlamda, geçen haftayı 6,81 seviyesi üzerinde kapatan kur, önceki gün de bu seviye yakınında yatay seyir izlemişti. Türkiye serbest piyasalarında dünün ilk yarısında en yüksek 6,82 seviyesini gören kur, son saatte düşüşe geçti ve 6,7640 seviyesini gördü.
Öte yandan, doların küresel piyasalarda gerilemesi ve risk iştahındaki artışla gelişen ülke paralarının tamamı yükseliş yaşadı ve TL ise bir miktar geride kalmasına rağmen dün yüzde 0,50 kazançla uyumlu fiyatlandı. Türkiye içinde swap konusunda gelişme olmamasına karşın pandemi nedeniyle kapalı olan ekonomik faaliyetlerin açılması ve küresel iyimserlik de uzmanlara göre TL varlıkları destekledi. Dün, gelişen ülke paralarından en çok Malezya ringiti dolar karşısında yükseliş yaşarken; TL, rupi, peso, ruble ve zar ise yüzde 0,50 yakınında primli işlem gördü.
KKTC serbest piyasaları
Dolar/TL'de tarihi zirveden düşüşte kısa sürede daha fazla swap anlaşmaları sağlanacağı ve dış finansman endişelerinin azalacağı beklentileri ile TL'deki işlemleri sınırlayıcı adımlar, ekonomist çözümlemeleri uyarınca belirleyici konumda. Öte yandan, kamunun artan döviz arzı da TL'deki kayıpların benzer ülkelere göre daha sınırlı kalmasına destek olmayı sürdürüyor.
Reuters'da geçen hafta yayımlanan bir haberde de dikkat çekildiği üzere Türkiye, bu yıl TL'yi desteklemek adına kamu bankaları aracılığıyla yılın ilk dört ayında rezervlerinden 44 milyar dolar kullandığı hesaplanıyor. Keza, dört bankacının yaptığı hesaplamaya göre 2019 başından nisansonuna kadar kullanım 77 milyar dolara ulaştı. Bankacılar, nisandan sonra da rezerv kullanımının devam ettiğini, mayıs ile birlikte bu yılki döviz satışlarının 50 milyar doları aştığını tahmin ediyor.
Ayrıca, kamu bankaları aracılığıyla gerçekleşen bu döviz satışları, yatırımcıların TCMB'nin yabancı para rezervlerinin yeterliliği konusunda endişelerine de neden oluyor.
Uluslararası sermaye ve finans piyasalarını şekillendiren bütün bu global gelişmelerin KKTC serbest piyasalarına yansımasına bakıldığındaysa, bütün kurlarda hafta başında yaşanan yükselişin ‘sterlin hariç’ son bulduğu görüldü. Buna göre, Kuzey Kıbrıs’ta dün Amerikan doları 6,7820 TL, Euro7,5604 TL, İngiliz Sterlin’i ise 8,4672 TL’den fiyatlandı.