Kıbrıs’ta 1960 yılında yapılan nüfus sayımı verilerine göre Kıbrıslı Türklerin yüzde 22.61’i okuma yazma bilmiyordu. Kıbrıslı Rumlar arasındaki okuma yazma bilmeyenlerin oranı ise yüzde 15 dolaylarındaydı. Adada yaşayan iki toplum dışından olanların ise yüzde 5.34’ü okuma yazma bilmiyordu.

1960 nüfus sayımına göre adada yaşayan 6 yaş üstü 80 bin 289 Kıbrıslı Türk arasında 18 bin 159’u okula hiç gitmemiştir. İlkokul yaş grubunda olan Kıbrıslı Türklerin yaklaşık yüzde 2’si okulla tanışmamıştı.

Ortaokul-lise çağında olan gençlerin ise yüzde 2.37’isinin okul hayatı olmadı. 60 yaş üstü Kıbrıslı Türklerin yüzde 67’si okuryazar değildi.

Okuma yazma oranı Rumlarda biraz daha iyi

1960 yılında adada 6 yaş üzeri 331 bin 159 Kıbrıslı Rum yaşıyordu ve bunların 51 bin 262’si okula gitmemişti.

İlkokul yaş grubundaki Kıbrıslı Rumlar arasında okuryazar oranı yüzde 1’in altındayken, 60 yaş üstü nüfusta ise okula gitmeyenlerin oranı 54’ün üzerindeydi.

Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rumlar dışında 1960 yılında adada bulunan toplulukların 6 yaş üzeri nüfusu ise 19 bin 308 iken bunların ilkokul çağındaki çocukların hemen hemen hepsi okuryazarken, 60 yaş üzerindekilerin yüzde 31’i okulla tanışmadı.

Cumhuriyet kuruldu Türk okul sayısı azaldı

Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu arşivinde bulunan belgeyi incelediğimizde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşu ve cumhuriyetin sonrası yıllarında eğitimin sağlıklı bir kıyasını yapabiliriz.

Kıbrıs Cumhuriyetinin kurulduğu 1960 yılında adada 229 ilkokul bulunurken, sonrası öğretim dönemi olan 1961-1962 öğretim yılında ilkokul sayısında düşüş yaşandı.

Cumhuriyetin kuruluşunun ikinci yılında ilkokul sayısı iki azalırken, mevcut okullarda okuyan öğrenci ve öğretmen sayısında artış yaşandı.

1960-1961 öğretim yılında 15 bin 766 olan Kıbrıslı Türk ilkokul öğrenci sayısı bir sonraki öğretim yılında 16 bin 68’e yükseldi.

Aynı dönemde 517 olan ilkokul öğretmen sayısı da 531’e yükselmişti.

Ortaöğretim stabil kaldı

1960-1961 öğretim yılında 20 olan okul sayısı bir sonraki öğretim yılında da aynı kalırken öğrenci ve öğretmenlerde ilkokulda olduğu gibi artış yaşanmıştı.

6 bin 535 olan ortaöğretimdeki öğrenci sayısı 6 bin 767 olmuştu.

Aynı dönem içerisinde 318 olan öğretmen sayısının 326’ya yükseldiği ortaöğretimdeki değişim ilköğretime göre daha stabil seyretmiştir.

Rumlarda da tablo aynı

Kıbrıs Cumhuriyeti kurulduğundaki okul, öğrenci ve öğretmen sayısındaki değişim Kıbrıslı Rumlarda da aynı durumdaydı.

1960-1961 öğretim yılında 526 olan Kıbrıslı Rumlara ait ilkokul sayısı sonraki yılda 532 olurken, 37 olan ortaöğretim okulları aynı kaldı.

907 Kıbrıslı Rum öğretmenin görev aldığı 1960-1961 yılında ortaöğretim okullarında 22 bin 154 Kıbrıslı Rum öğrenci okurken, bir sonraki öğretim yılında öğretmen sayısı iki artarak 909’a yükselirken, öğrenci sayısı 24 bin 63 oldu.