Özel Haber 

   KKTC-TC Ticaret Odası Eş Başkanı Omaç Cin, hükümetin icraatlarında çok kararlı olduğunu söyledi.

   Omaç Cin, Kıbrıs TV’de, Haluk Yerli’nin hazırlayıp sunduğu ‘Sabah Sabah’ programına konuk oldu; soruları yanıtladı.

   Cin, Başbakan Ünal Üstel’in, icraatları doğrultusundaki istikrarının alışık olmadığımız bir durum olduğunu vurguladı.

   Öğretmen grevleriyle ilgili olarak da geçmişte de grevler yaşandığını ve grevlerin doğru analiz edilmesi gerektiğini ifade eden Cin, okulların kısıtlı imkanları olduğunu, birçok okulun 1974 öncesi yapıldığını hatırlattı; bu şartlarda çağdaş bir eğitim verilmesinin zor olacağının altını çizdi.

   Öğretmenlerin haklarının geliştirilmesi ve öğrencilerin daha iyi bir eğitim alabilmesi için yatırımların yapılmasının şart olduğunu dile getiren Cin, “Yetersiz bütçe mantığı ile bu yapılmıyor. Bu geliştirmeler de yapılmadığı sürece eğitimde sıkıntılar bitmez” dedi.

   Haziranda yapılacak tek kişilik milletvekili seçiminin mevcut düzende bir şey değiştirmeyeceğini anlatan Cin, bunun için harcanacak bütçenin ‘eğitim ve sağlık’ için kullanılarak yatırımların arttırılması gerektiğini kaydetti ve bu sektörlerde tasarrufun olamayacağının altını çizdi.

   Mevcut hükümetin çok kararlı olduğunu belirten Cin, Başbakan Ünal Üstel’den övgüyle bahsederek, icraatları doğrultusundaki istikrarının alışık olmadığımız bir durum olduğunu vurguladı.

“Bizim okullarımızın imkânı kısıtlı”

    Okullardaki grevleri değerlendiren Cin, geçmişte de grevler olduğunu, yapılan grevlerin doğru analiz edilmesi  gerektiğini ifade ederek, “Bizim okullarımızın imkânı kısıtlı. Okullarımızın birçoğu 1974’den önce yapılmış binalar bu binalar çok kötü binalar hem kapasiteleri yetersiz hem de imkânları kısıtlı. Çağdaş bir eğitim yapmak çok zor” dedi.

“Okullar kendi kaynaklarını bulamıyorlar”

   Öğretmenler için de sıkıntıların olduğunu belirten Cin, şöyle devam etti:

   “Okullar kendi kaynaklarını bulamıyorlar. Bakanlığın böyle bir bütçesi olmadığı için okul aile birlikleri ile sıkıntılarını gidermeye çalışıyorlar. Bir de öğretmen eksikliği var.

   Bu grevin diğer bir temel nedeni de öğretmen çalışma saatlerinin artması. Şu anda bakanlığın talebi, ilave dersler yapılması ve öğretmenlerin ilave dersler karşılığında belirli bir ücret alması. Ek mesai mantığı gibi. Öğretmenler de tabii zorlama olmasına karşı, yapmak isteyen yapar, istemeyen yapmaz”.

“Geliştirmeler yapılmadığı sürece eğitimde sıkıntılar bitmez”

   “Öğretmenler de bizim insanımız, onların da aileleri, sorunları olabilir” diyen Cin, şunları kaydetti:

   “Öğretmenlerin haklarının geliştirilmesi önemli. Aynı şekilde öğrencilerin daha iyi bir eğitim alabilmesi için de yatırım yapılması gerekiyor.

   Ama bunlar yetersiz bütçe mantığı ile yapılmıyor. Bu geliştirmeler de yapılmadığı sürece eğitimde sıkıntılar bitmez.”

“ ‘Eğitim, sağlık konusu…’ bunlarda tasarruf olmaz”

   Haziranda yapılacak bir milletvekili seçimini de değerlendirerek, seçimin büyük bir sonuç getirmeyeceğini dile getiren Cin, şöyle konuştu:

   “Mevcut düzenlemelerde çok bir şey getirmeyecek. O yüzden anlaşıp seçimi yapmayabilirlerdi diye düşünüyorum. Yapılacak harcamalarla, ülkenin bu kadar kaynağa ihtiyacı varken. ‘Eğitim, sağlık konusu…’ hükümet bu konularda harcamalarını arttırmalı, bu konuda gerekli yatırımları yapmalı. Bunlarda tasarruf olmaz.  Çünkü sosyal devlet anlayışından dolayı vatandaşınıza ücretsiz sağlamanız gereken hizmetlerdir bunlar. Ama siz bu konuda verimli harcama yapmıyorsanız. Hayatı ucuzlatmak için hükümetin yapması gereken şeylerdir bunlar”.

“Yani verdiğiniz teşvik ‘life time’ olmamalı”

   Turizm ve eğitim sektöründe devletin çok fazla para harcamadığını ifade eden Cin, “Bu sektörler çok fazla vergi vermiyorlar. Bunlardan çok vergi tahsilatı yoktur, büyüyüp gelişebilsinler diye. Ama belirli bir oranda vergiler alınmalı. Yani verdiğiniz teşvik ‘life time’ olmamalı. Belirli bir sürece göre olmalı, bir kriter koyarsınız, sayısal olabilir, hacimsel olabilir. Yani devletin gelirlerinde kayıp var, daha doğrusu devlet tahsilatlarını yapamıyor. Bunu KDV için de söyleyebilirim. Gelir vergilerinde de benzer şeyler vardır. O yüzden devlet şu anda mali olarak çok güçsüz durumda” vurgusunu yaptı.

   “Kıbrıs Türkü akıllı bir toplumdur” diyen Cin, “Ancak bizde hükümetlerin sürelerinin kısa olması, genellikle de koalisyon mantığında olması. Biliyorsunuz yeni bir hükümet kurulduğunda bütün kadrolar yenilenir. Bu süreçleri kesintisiz sürdürmezseniz, birisi başlar, bir iki adım atana kadar bir diğeri başlar” dedi.

    Hükümet değişikliklerinin çok olduğu ülkelerin var olduğunu dile getiren Cin, ekonomik düzenlemelerin, yatırımların ve ekonomik stratejilerinin kesintiye uğramamasının onları kötü etkilemediğini ifade etti.

“Bizim pek de alıştığımız bir metot değil”

   Omaç Cin, hükümetin çok kararlı olduğunu belirterek, “Sayın Başbakan, icraatlarında, doğru gördüğü, inandığı, yapmak istediklerine eleştiriler gelse de bunu yapmaktan vazgeçmiyor ve bunu yapıyor. Bu aslında bizim pek de alıştığımız bir metot değil” şeklinde konuştu.

   Sosyal konutlar, destek ve kaynaklarla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Cin, şunları anlattı:

   “Aslında bir devlet, bir hükümet, gerek iş insanlarına, gerekse normal vatandaşlarına konut için bu tür imkanları her zaman sağlıyorlar. Yani diğer ülkelerde bu her zaman yapılıyor.

   Bizim yadırgamamızın nedeni, biz bunları ilk kez görüyoruz. Sanıyorum bu gerçekler doğru, yapılması bahsedilen 6-7 madde var.

   Umarım altındaki kaynaklar da hazırlanmıştır ki bu söz verilen ve yapılacağı taahhüt edilen uygulamalar hayata geçer, genelde bizde hayata geçmeme konusu vardır”.