EN YÜKSEK CEZA ASGARİ ÜCRETİN 12 KATI… Larnaka Kaza Mahkemesi, iki işçinin yaralandığı iş kazası nedeniyle bir şirkete 32 bin Euro’luk yani 209 bin lira civarında ibretlik bir ceza kesti. Kuzey Kıbrıs’ta ise, iş sağlığı ile iş güvenliği kurallarına uymayan bir işyerine Çalışma Dairesi, aylık brüt asgari ücretin 3’te biri ile brüt asgari ücretin tümü arasında değişebilen miktarlarda para cezası verebiliyor. Mahkemeler ise aylık brüt asgari ücretin 6 katı ile 12 katı arasında değişebilen oranlarda cezalar kesebiliyor.

YÜKSEL: ÇALIŞAN VE İŞVEREN YAPTIRIMI HİSSETMELİ… İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Birliği Başkanı Güvenç Yüksel, iş kazalarıyla ilgili cezaların caydırıcı olmadığını ifade ederek “Amacımız sadece ceza kesmek olmamalıdır. Çalışanın da, işverenin de yaptırımı hissetmesi gerekir” dedi. Güney Kıbrıs da dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde iş kazalarıyla ilgili yüksek meblağlarda cezalar ödendiğini belirten Yüksel, “Bunun nedeni de caydırıcı olmasıdır” şeklinde konuştu.

Ceren ÖZBİL

Ülkemizin kuzeyi ile güneyi arasında pek çok konuda olduğu gibi, iş kazalarına verilen cezada da ciddi bir fark var.

Larnaka Kaza Mahkemesi, iş kazası nedeniyle bir şirkete, 32 bin Euro’luk yani TL karşılığı 209 bin lira civarında ibret verici bir ceza keserken, adanın kuzeyinde iş kazalarında uygulanabilecek en yüksek parası cezası 43 bin 200 TL. Ancak kazanın ölümle ya da ciddi yaralanmayla sonuçlanması durumunda kazanın sorumlusuna tazminat davası da açılabiliyor.

İş kazalarıyla ilgili cezaları da düzenleyen 35/2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’na göre, iş sağlığı ile iş güvenliği kurallarına uymayan bir işyerine Çalışma Dairesi, aylık brüt asgari ücretin 3’te biri ile brüt asgari ücretin tümü arasında değişebilen miktarlarda para cezası verebiliyor.

Yine aynı yasaya göre, mahkemeler de aylık brüt asgari ücretin 6 katı ile 12 katı arasında değişebilen oranlarda cezalar kesebiliyor.

KIBRIS Gazetesi’ne konuşan İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Birliği Başkanı Güvenç Yüksel, iş kazalarıyla ilgili Kuzey Kıbrıs’ta iki türlü ceza uygulandığını söyledi ve bunlardan birinin mahkeme, diğerinin de Çalışma Dairesi tarafından verildiğini kaydetti.
 

“Tazminat cezaları ve dairenin verdiği cezalar var”

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Birliği Başkanı Güvenç Yüksel, iş kazalarıyla ilgili Kuzey Kıbrıs’ta iki türlü ceza uygulandığını söyledi.

Bunlardan birinin mahkemenin verdiği cezalar ve diğerinin de asgari ücrete endeksli olarak Çalışma Dairesi’nin verdiği cezalar olduğunu kaydeden Yüksel, dairenin verdiği cezaların yasada çok detaylandırılmadığını ifade etti.

“Caydırıcı olmalı”

Yüksel, iş kazaları konusunda uygulanan cezaların caydırıcı olmadığını belirterek, şöyle konuştu:

“Amacımız sadece ceza kesmek olmamalıdır. Çalışanın da, işverenin de yaptırımı hissetmesi gerekir. Ayrıca hatanın nereden kaynaklandığı da doğru tespit edilmeli…

Bazı yerlerde işverenden, bazı yerlerde de çalışandan kaynaklı hatalar var. Bunların doğru şekilde tespit edilmesi gerekir.

Bunun ardından da o kişinin aynı hatayı bir daha yapmamasını sağlayacak yaptırımlar olmalıdır. Yaptırım gücünü hissetmelidir. Zaten yaşananlar bunun bu şekilde olmadığının kanıtıdır.

Birçok Avrupa ülkesinde Güney de dahil olmak üzere yüksek meblağlarda cezalar ödeniyor. Bunun nedeni de caydırıcı olmasıdır. Bunun en büyük örneği bir otomobil sürücüsünün burada kurallara uymamasıdır.”

Güneydeki ceza

Öte yandan Larnaka Kaza Mahkemesi’nin, iş kazası nedeniyle ilgili şirkete bugüne kadar Güney Kıbrıs’ta en yüksek miktar olan 32 bin Euro değerinde ceza kestiği belirtildi.
   Politis gazetesi, Larnaka Kaza Mahkemesi’nin, “J&P And J&P(O) Vasiliko Oil Tank JV” isimli şirkete, 2019 yılında, 2 işçisinin düşmesiyle meydana gelen iş kazası için 32 bin Euro ceza kestiğini yazdı.

35/2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nda yer alan cezalardan alıntılar:

Dairenin verebileceği idari para cezaları

Bu Yasa ve/veya bu Yasa uyarınca çıkarılan tüzük kurallarına aykırı davranan gerçek veya tüzel kişiler bir suç işlemiş olurlar. Böyle bir durumun tespit edilmesi halinde, tespiti yapan Daire müfettişi, Yasa ve/veya tüzük kurallarına aykırı olan hususların düzeltilmesi için makul bir süre vererek, bu suçu işleyen işverenlere yazılı uyarıda bulunur. Bu süre bir ayı aşamaz.

Ancak, insan hayatı için tehlikeli olan bir durumun saptanması halinde, uyarı verilmeden işyerindeki durumun derhal düzeltilmesi veya tehlike giderilinceye kadar oradaki faaliyetin durdurulması amacıyla bu Yasanın 34’üncü maddesindeki kurallar  uygulanır.

Aşağıda belirtilen suçların işlendiği durumlarda, verilen uyarıya rağmen durumun bu Yasa ve/veya bu Yasa altında çıkarılan tüzük kurallarına uygun olarak düzeltilmemesi halinde, aykırı davranış içinde bulunan gerçek veya tüzel kişilere Daire müfettişleri tarafından aşağıda belirtilen miktarlar kadar idari para cezası uygulanır:

Bu Yasanın 12’nci, 13’üncü, 36’ncı, 37’nci ve 40’ıncı maddeleri ile 34’üncü maddesinin (3)’üncü fıkrasına aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/3’ü kadar.

Bu Yasanın 6’ncı maddesinin (2)’nci, (4)’üncü ve (5)’inci fıkraları ile 7’nci, 14’üncü, 15’inci, 16’ncı, 21’inci, 23’üncü ve 28’inci maddelerine aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/2’si kadar.

Bu Yasa’nın 6’ncı maddesinin (1)’inci ve (3)’üncü fıkraları ile 8’inci, 9’uncu, 11’inci, 18’inci, 19’uncu, 20’nci, 22’nci, 24’üncü maddelerine ve 26’ncı maddesinin (1)’inci fıkrasına aykırı hususların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücret kadar.

Bu Yasa’nın 7’nci maddesinin (8)’inci fıkrası, 8’inci maddesinin (6)’ncı fıkrası, 21’inci maddesinin (3)’üncü fıkrası ile 34’üncü maddesinin (4)’üncü fıkrası ve 44’üncü madde kuralları altında yapılan Tüzük kurallarına aykırı hususların tespiti halinde, aykırı olarak tespit edilen her husus için, tespitin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücret kadar.

Bu Yasa’nın 10’uncu maddesinin (1)’inci fıkrasına aykırı olarak işyerinde meydana gelen işyeri veya iş ile ilgili her türlü kazayı, meslek hastalığını veya tehlikeli olayı, kaza veya olayın gerçekleştiği veya hastalığın anlaşıldığı tarihten başlayarak en geç iki gün içinde Daireye bildirmeyen işverenlere, yukarıdaki (1)’inci fıkrada belirtilen uyarı yapılmayıp bu suçun işlendiğinin tespit edildiği tarihteki aylık brüt asgari ücretin 1/3’ü kadar.

Ölümle sonuçlanan iş kazaları yargıya taşınır…

Ölümle veya beş günden daha uzun süreli tedavi gerektiren bir yaralanma ve sakatlanmayla sonuçlanan bir iş kazasının veya meslek hastalığının, bu Yasa’nın 6’ncı maddesinin veya bu Yasa’nın 7’nci maddesinin (8)’inci fıkrası, 8’inci maddesinin (6)’ncı fıkrası ile 44’üncü maddeleri altında çıkarılan tüzüklerin iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümlerine uyulmamasından dolayı vuku bulduğunun müfettiş raporuyla saptanması halinde, olayda hata, kusur veya ihmali bulunan işverenler hakkında doğrudan yargı işlemi başlatılır.

Dava konusu suç ve cezalar

Bu Yasa’nın 10’uncu maddesinin (1)’inci fıkrası ile 12’nci, 13’üncü, 36’ncı, 37’nci ve 40’ıncı madde kurallarına aykırı hareket edenler, bir suç işlemiş olurlar ve mahkumiyetleri halinde, yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin altı katına kadar para cezasına çarptırılabilirler.

Bu Yasa’nın 6’ncı maddesinin (2)’nci, (4)’üncü ve (5)’inci fıkraları ile 7’nci, 14’üncü, 15’inci, 16’ncı, 21’inci, 23’üncü ve 28’inci madde kurallarına aykırı hareket edenler, bir suç işlemiş olurlar ve mahkumiyetleri halinde yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin on katına kadar para cezasına çarptırılabilirler.

Bu Yasa’nın 6’ncı maddesinin (1)’inci ve (3)’üncü fıkraları ile  8’inci, 9’uncu, 11’inci, 18’inci, 19’uncu, 20’nci, 22’nci, 24’üncü maddeleri, 26’ncı maddesinin (1)’inci fıkrası ile 34’üncü maddesinin (3)’üncü fıkrası kurallarına aykırı hareket edenler, bir suç işlemiş olurlar ve mahkumiyetleri halinde yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin on iki katına kadar para cezasına veya altı aya kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırabilirler.

Bu Yasa’nın 7’inci maddesinin (8)’inci fıkrası, 8’inci maddesinin (6)’ncı fıkrası ile 21’inci maddesinin (3)’üncü fıkrası kuralları uyarınca yapılan tüzük kurallarına aykırı hareket edenler bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin on katına kadar para cezasına veya beş aya kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

Bu Yasa’nın 34’üncü maddesinin (4)’üncü fıkrası ve 44’üncü madde kuralları uyarınca yapılan tüzük kurallarına aykırı hareket edenler bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, yetkili mahkemece yürürlükteki aylık brüt asgari ücretin on iki katına kadar para cezasına veya altı aya kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

Bu Yasa’ya veya bu Yasa kuralları uyarınca yapılan tüzüklere aykırı olarak işyeri çalıştıranlar aleyhine yetkili mahkeme, vereceği para cezasına ek olarak, uygun göreceği süre için işyerini kapatma kararı da verebilir. Bu gibi hallerde işveren veya işveren vekili, çalışanlarını toplu sözleşme veya hizmet akdi kurallarına, toplu sözleşme veya hizmet akdi yoksa, bu Yasa kurallarına uygun olarak ödemekle yükümlüdür.

Bu Yasa’da veya bu Yasa kuralları uyarınca yapılan tüzüklerde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyenler aleyhine yetkili mahkeme, vereceği cezaya ek olarak, ayrıca söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmesini de emredebilir.

Güncelleme Tarihi: 21 Şubat 2020, 13:32