KIBRIS, Turkcell ile Telsim yetkililerine zamları sordu; iki firma da yatırım yaptıklarını belirtti ve ücretlerini savundu. Vatandaşın ortak kanaati ise net…
ELİMİZDEN DÜŞMÜYOR…
Akıllı telefonların hayatımıza girmesiyle gerek konuşma gerek internet kullanımımız tamamen telefonlara kaydı. Ülkedeki pahalılık haliyle faturalara da yansıyınca artık elimizden düşüremediğimiz cep telefonu faturalarına ödediğimiz rakamlar da deyim yerindeyse cepleri yakmaya başladı. En düşük paket için 200 TL’den fazla bir ödeme yapılması şart.
DEĞİŞKEN FİYATLAR…
Ülkemizde faaliyet gösteren Turkcell ve Telsim, aboneleri için çeşitli kampanyalar düzenliyor. Gençlerin, kamu görevlilerinin, askerlerin ve benzeri bazı alanlar için düzenlenen farklı tarifeler var. Ancak standart bir tüketiciyseniz, son zamdan sonra 200 TL’nin altında bir fatura ödemeniz çok da mümkün değil. Kullanımınıza göre bu miktar 100 TL’yi de rahatlıkla aşabiliyor.
“YÜKSEK KAR YOK”…
KIBRIS’ın görüşlerine başvurduğu şirket yetkilileri, sektörde yüksek kar marjı ile çalışılmadığını söylüyor. Faturalar için ödenen vergileri sıralayan yetkililer, firmaların tüketiciden elde ettiği gelirin konuşma, SMS ve internet kullanımı üzerinde yüzde 20 KDV, yüzde 35 ÖİV ve OİV’in KDV’si olmak üzere toplamda yüzde 62’sinin vergiye gittiğini söylüyor. Hatta bu rakamlara yüzde 15 Hazine payı da ekleniyor.
Ülkemizde son dönemde temel tüketim maddeleri de dahil olmak üzere kullanılan her emtianın fiyatı zamlanıyor. İki firmanın faaliyet gösterdiği mobil konuşma ve internet fiyatları da zamlandı.
Turkcell ve Telsim hatların standart paket fiyatları 200 TL’nin altında değil. Seçilen paket türüne göre fiyatlar bin TL sınırını da aşabiliyor.
Vatandaş, paket fiyatların artışından şikayet ederken; firmalar da artışların nedenini ülkedeki genel pahalılığa, döviz kurlarına ve devlete ödenen vergilere bağlıyor.
KIBRIS, Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdür Yardımcısı Ali Gürler ve Telsim Genel Müdür Yardımcısı Fevzi Tanpınar’a fiyatlandırma politikalarına ilişkin sorular yöneltti. Her iki firmanın temsilcisi de yüksek karla çalışılmadığını, döviz ve TL kullanımının oluşturduğu sıkıntıyı ve devlete ödenen vergileri rakamlarla ortaya koydu.
Firmaların tüketiciden elde ettiği gelirin konuşma, SMS ve internet kullanımı üzerinde yüzde 20 KDV, yüzde 35 ÖİV ve ÖİV’nin de KDV’si olmak üzere toplamda yüzde 62 vergiye gittiğini söylüyor.
Bu vergiler dışında yüzde 15 Hazine payı, tüm istasyonlar için ödenen frekans kullanımı için her yıl ödenen frekans kullanım vergileri ve SGK vergileri gibi ek vergilerin de devlete ödendiği ifade ediliyor.
367 milyon dakika konuşma
Haberleşme, en temel insani ihtiyaçlardan. Bu noktada, sabit hatlar yerine tercihimizin mobil kullanım olduğu görülüyor.
Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurulu’nun (BTHK) en son paylaştığı 2022 yılı üçüncü çeyrek verilerine göre, ülkemizde 934 bin 23 kayıtlı mobil abone bulunuyor. Bunların 767 bin 911’i aktif abone.
Bu alanda hizmet veren iki şirketimiz var; Kuzey Kıbrıs Turkcell ve Telsim. BTHK’nin verilerine göre Turkcell’in pazar payı yüzde 62, Telsim’in ise yüze 38.
2022 yılının üçüncü çeyreğinde toplam mobil trafik hacmi 367 milyon dakika olarak gerçekleşti.
Ülkemizdeki cep telefonlarından konuşma süreleri incelendiğinde, rakamların Avrupa ortalamasının üzerinde olduğu görülüyor. 2022’nin üçüncü çeyreğinde Avrupa’da ortalama 243 dakika olan konuşma süresi, Kuzey Kıbrıs’ta 250 dakika olarak gerçekleşti.
767 bin aktif kullanıcı
Sabit telefon kullanım oranının oldukça düşük kaldığı ülkemizde, mobil konuşma ve internet kullanım fiyatlarındaki zamlar vatandaşların canını yaktı.
BTHK’nin yayınlanan son verilerine göre, ülkemizde aktif 767 bin 911 abone bulunuyor. 2022 yılı üçüncü çeyreği itibarıyla ön ödemeli mobil abone sayısı 208 bin 979, faturalı mobil abone sayısı ise 558 bin 932 olarak gerçekleşti.
Şirketler 2021’de 417 milyon TL’lik gelir elde etti
BTHK verilerine yansıyan iki şirketin gelirleri incelendiği zaman ortaya çıkan rakam 417 milyon TL. Bu rakam, 2021 yılına ait. 2022 yılı rakamları henüz yayınlanmış değil.
Konuşma gelirleri Kuzey Kıbrıs Turkcell’in gelirlerinin yüzde 24,4’ünü ve Telsim’in gelirlerinin yüzde 31,4’ünü oluşturdu. SMS+MMS gelirleri Kuzey Kıbrıs Turkcell’in gelirlerinin yüzde 3,2’sini ve Telsim’in gelirlerinin yüzde 3,9’unu; internet ve data gelirleri ise Kuzey Kıbrıs Turkcell’in gelirlerinin yüzde 42,2’sini, Telsim’in de yüzde 16,6’sını oluşturdu.
Zam sonrası ortalama paket fiyatlar şöyle:
Kuzey Kıbrıs Turkcell’in kullanıcıya sunduğu standart paketlerde en uygun olanı 100 dakika konuşma, 2 gb internet ve 1000 sms 299 TL! En yüksek paket ise 1000 dakika, 10 gb internet ve 1000 SMS 559 TL!
Platinium paketlerde ise fiyatlar dikkat çekiyor. Buna göre, en düşük paket fiyatı 589 TL’den başlıyor, 1059 TL’ye kadar çıkıyor.
Turkcell’in faturasız hatlarıyla ilgili paketleri de 270 TL’den başlayıp 345 TL’ye kadar yükselen çeşitli hizmetler sunuluyor.
Telsim’in fiyatları incelendiği zaman da iki firma arasında çok büyük farklar olmadığı görülüyor.
Telsim’in Super Relax paketleri 200 dakika 15 gb internet ve 1000 SMS 229 TL’den başlayıp, 400 dakika, 15 GB internet ve bin SMS 279 TL’ye kadar yükseliyor.
Telsim’in Red tarifeleri ise 700 dakika, 8 gb internet ve bin SMS 429 TL’den başlıyor, 5 bin dakika, 25 gb internet ve bin SMS 849 TL’ye kadar yükseliyor.
Telsim’in faturasız paket hatlarında da fiyatlar 209 TL’den başlayıp 249 TL’ye kadar çıkıyor.
İki firmanın da faturalı ve faturasız hatları mevcut ve her iki tür için de çeşitli kampanyaları var. Bunun dışında gençlere yönelik daha düşük tarifeli paketleri var. Ayrıca sektörel bazda daha uygun kampanyalar da mevcut.
Bu arada, şirketlerin paketlerle ilgili ortaya koyduğu rakamlar altı ya da 12 ay taahhütlü şekilde.
Şirketlerin yöneticilerine sorular
KIBRIS, Kuzey Kıbrıs Turkcell ve Telsim yetkililerinden fiyatlandırma politikalarına ilişkin görüşler aldı.
Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdür Yardımcısı Ali Gürler ve Telsim Genel Müdür Yardımcısı Fevzi Tanpınar’ın yanıtları şu şekilde:
Soru: GSM operatörleri yüksek kâr marjı ile mi çalışıyor?
Gürler: “Telekom sektörü dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok yüksek yatırımlar gerektiren ve yatırım süresi çok uzun süre alan bir sektördür. Şirketimiz için de durum aynıdır. Lisans bedelleri yüksek yatırım maliyetleri, mobil iletişim sektöründe uygulanan vergiler göz önüne alınarak tarifeler belirlenmektedir. Asıl önceliğimiz, dünyayla yarışabilen altyapıyı müşterilerimize sunmak için sürdürülebilir büyümeyi yakalamaktır.
Müşterilerimize en iyi hizmeti dünya standartlarında verebilmek ve kalitemizi her geçen gün artırmak adına devamlı surette adamıza yatırım yapan bir şirketiz. Bu doğrultuda yaptığımız yatırımlar kapsamındaki lisans, altyapı, yazılım ve benzeri yatırımların döviz, gelirimizin ise Türk lirasıdır.
Operasyonumuzdaki maliyetlerimizi etkileyen lisans, enerji, personel ve diğer giderlerimiz üzerindeki enflasyon etkisini de hesaba kattığımızda, yüksek bir kar marjı ile çalıştığımızı söyleyemeyiz.”
Tanpınar: “Genel kanı, ülkede en yüksek kar marjı ile çalışan sektörün GSM sektörleri olduğu yönünde. Ne var ki bu kanı doğru değildir. Mobil iletişim hayatımızın en önemli aracı haline gelmiştir ve her geçen gün bu ihtiyaç daha da artmaktadır. Mobil iletişim sektöründeki üretim maliyetleri ise son dört yılda inanılmaz düzeylere ulaşmıştır.
Gerçekleştirilen fiyat düzenlemeleri hala olması gereken fiyatların çok altındadır. Elektrik, akaryakıt zamları, dövizdeki inanılmaz yükseliş doğrudan GSM hizmetlerinin üretim maliyetlerini artırırken, teknolojik yatırımların da aralıksız devam ediyor olması da ciddi şekilde fiyatları etkilemektedir. Bu etkileşimlere rağmen müşterilerimizin bu fiyat dalgalanmalarından korunmasını sağlamak ve dönem içindeki artışlardan etkilenmemesi için de sabit fiyat garantili seçenekler de sunmaktayız.
Kontratlı, taahhütlü bir pakette olmayı tercih eden müşterilerimiz, ülkede yaşanan enflasyonist ortamda ve artan maliyetlerden hiç etkilenmeden sözleşme süresi doluncaya kadar sabit fiyat garantisi ile kullanım yapabiliyor.”
Soru: İnternet ve konuşma bedellerindeki fiyat artışları nelerden kaynaklanıyor?
Gürler: “Günümüzdeki ekonomik koşullarda müşterilerimize kesintisiz hizmet verebilmek için maliyetlerimiz çerçevesinde fiyat artışlarını yapmak durumundayız.
Nasıl ki günlük hayatta harcamalarımız döviz, enflasyon, enerji maliyetleri ve personel maliyetlerindeki artış kaynaklı aynı ürünün fiyatını düne göre artmış görüyorsak, bizim maliyetlerimiz de bu değişkenlerden etkilenerek artıyor.”
Tanpınar: “Enflasyonist koşular, operasyonel maliyetlerin artması ve dövizle yapılan yatırımlardan dolayı internet ve konuşma bedellerinde sürekli fiyat değişimleri ortaya çıkabiliyor.
Yatırımların neredeyse tümüne yakını ithal ürün olup, döviz ile ödeniyor.”
Soru: Nasıl bir fiyatlandırma söz konusu?
Gürler: “Fiyatlandırmalarımızda müşterilerimizin en çok ihtiyaç duyduğu faydaları belirleyerek, toplu bir paket haline getiriyor ve tekil olarak alacağı konuşma, SMS veya internet paketine göre daha zengin içerikleri indirimli bir şekilde sunuyoruz. Birçok paketimizde altı veya 12 aylık fiyat garantisi veriyoruz.
Abonelerimize sadece GSM veya ev interneti ihtiyaçları hizmeti vermeye değil, markamızın gücü sayesinde kurumlar ile yakın çalışarak sosyal hayatlarında da kullanabilecekleri marka iş birlikleri ile avantajlar sunmaya da özen gösteriyoruz.”
Tanpınar: “GSM Azami Fiyat Tarifesi’ni belirleyen ilgili bakanlık, TÜFE/TEFE’yi dikkate alarak her altı ayda bir tavan fiyatları belirliyordu. Yeni düzenlemeyle bu fiyatlandırmayı bundan böyle BTHK önerisi ile Bakanlar Kurulu belirleyecek. Bu nedenle ‘Paket fiyatları’ diye nitelendirilen ücretlendirmelerimiz de bu listedeki fiyatların üstüne çıkmadan belirleniyor. Tüm paketler, yürürlükte olan standart tarifede yürürlükteki azami fiyat listesindeki rakamların altında olmak zorunda.
Fiyatlandırmada ayrıca her üründe olduğu gibi üretim giderleri ve rekabet temelli bir yaklaşım söz konusu. Vade ile sattığımız cihazlar dövizle ithal edildiği için dövizdeki artış, cihaz fiyatlarına da anında yansıtılıyor. Bu nedenle, satış fiyatları da sürekli değişiyor ve dalgalanıyor.”
Soru: 1 dakikalık konuşmanın maliyeti nedir? Bunun ne kadarı devlete vergi olarak veriliyor? İnternet ve SMS kullanımlarının maliyeti nedir?
Gürler: “Sektörümüzde sadece lisans, baz istasyonları ve yatırım giderleri değil, buna ek olarak insan kaynağı, çağrı merkezi, müşteri deneyimi, pazarlama ve satış aksiyonları gibi maliyetlerimizin büyük bir kısmını oluşturan kalemler var. Örneğin son dört ayda, sadece 4.5G lisansı için devletimize 9.4 milyon dolar yani 180 milyon TL ödeme yapıldı.
Arama maliyetleri, aramanın yapıldığı yöne göre değişiyor. Yurt dışı aranıyorsa, bunun maliyeti operatörlere döviz olarak ücretlendiriliyor. Konuşma, SMS ve internet kullanımı üzerinde yüzde 20 KDV, yüzde 35 ÖİV ve ÖİV’nin de KDV’si olmak üzere toplamda yüzde 62 vergi bulunuyor. Bu vergiler dışında yüzde 15 Hazine payı, tüm istasyonlar için ödenen frekans kullanımı için her yıl ödenen frekans kullanım vergileri, SGK vergileri gibi ek vergiler de bulunuyor.
Kuzey Kıbrıs dışındaki kullanımlarda yine döviz olarak ücretlendirilmekte ve kullanımın yoğunluğuna göre üçüncü firmaların operatörlere uyguladığı merdiven tarife ile bize yansıtılıyor. Bu sebeple, birime indirgemek tam doğru olmayacaktır; ancak tüm birim ücretlerimiz devlet tarafından belirlenen azami tutar göz önünde bulundurularak belirleniyor.
Tanpınar: “Ada içi, Türkiye ve yurt dışı yönüne yapılan aramaların hepsi arama türleri göre farklı ücretlendiriliyor.
Arama ücretleri belirlenirken enflasyon, operasyonel maliyetler ve yatırımlar göz önünde tutuluyor.
Devlete ödenen vergi yüzde 35 ÖİV ve yüzde 20 KDV dilimleri üzerinden yapılıyor. Ayrıca gelir üzerinden yüzde 15 Hazine payı ve en sonunda da yüzde 23,5 Kurumlar Vergisi ödemekle yükümlüyüz.
Örnek olarak, 162 TL'lik fatura tutarının 35 TL’si ÖİV, 27 TL'si KDV, 15 TL'si Hazine payıdır. Yıl sonu çıkan vergi matrahı üzerinden de yüzde 23,5 Kurumlar Vergisi alınır. Ayrıca, yıllık ve aylık ödenen BTHK giderleri vardır. Frekans ücreti, telsiz kullanım ve MTTU ücreti gibi. Bunlardan ayrı olarak BTHK'ye yıllık gelirin ortalamada yüzde 10’unun üzerinde de kurum ücretleri ödeniyor.
İnternet ve SMS kullanımlarının maliyeti ise kullanım seçenek ve içeriklerine göre değişiklik gösterebiliyor.
Enflasyonist koşular, operasyonel maliyetlerin artması ve dövizle yapılan yatırımlar da fiyatı etkileyen koşullar. Yatırımların ortalama yüzde 90'ı döviz ödemeli. Fiyat artışları giderleri arttırıyor, bizim gelire yansıtabilmemiz 12 ay ile mümkün oluyor. Örneğin, taahhütlü abonenin zamdan hemen etkilenmemesi, oluşan maliyeti bizim üstlenmemiz anlamına gelir.
Soru: Ev interneti fiyatlarında da bir artış söz konusu oldu mu?
Gürler: “Tüm sektör ve ürünlerde olduğu gibi az önce de aktardığımız üzere artan enflasyon ve maliyetler sebebiyle fiyat güncellemeleri yapılıyor.”
Tanpınar: “Ev internetinde vergi mobilden farklı olarak yüzde 16 KDV olduğu; ancak ÖİV ve Hazine Payı olmadığı için artış, mobildeki kadar yüksek değil.”
Haber: Cemre CEMALİ
