ÖZEL HABER - Emine Gül ÖZER

KİRALAR ÇILDIRDI…

Dövize endeksli ev fiyatları her geçen gün artarken, kiralar da aldı başını gidiyor. Kiracılar, dövize endeksli kiralar karşısında ne yapacağını bilmiyor. Asgari ücretin net 11 bin 800 TL olduğu günümüzde ev kiralarının astronomik rakamlara ulaşması, vatandaşı canından bezdiriyor. 2+1 dairelerin kirası 300, 1+1 olanlar bile 200 sterlinden kiralanıyor. Vatandaşlar, “Tek odaya dahi 3+1 kirası istiyorlar. Çoğuna ev demeye bin şahit ister” diyerek kira fiyatlarının yüksekliğinden dert yandı.

ÖĞRENCİLER, BİR EVDE 4-5 KİŞİ KALIYOR…

Her öğrencinin hayali olan üniversiteyi kazandığı şehirde ev kiralamak ise günümüz koşullarında sadece hayal olarak kalıyor. Eğitim adası olarak görülen ülkemizde en çok da ev kiraları üniversite öğrencilerinin canını yakıyor. KIBRIS’a konuşan öğrencilerin çoğu eve çıkmak istediklerini fakat yüksek kiralar nedeniyle bunu yapamadıklarını belirtti. Bazı öğrenciler ise kiraların astronomik rakamlara ulaşmasından dolayı 4-5 arkadaşla birlikte eve çıkma formülünü uyguladıklarını anlattı.

   Ülkemizde yaşamın her alanındaki yüksek fiyatlar, vatandaşı zora sokuyor. Ev fiyatları kadar kiralar da aldı başını gidiyor. Vatandaşın yanı sıra ülkeye çalışmaya gelen işçiler ile öğrenime gelen üniversite öğrencileri de dövize endeksli yüksek kiralardan dert yanıyor.

   Mevcut durumda bile uygun bütçeye kiralık ev bulmak oldukça zorken, 6 Şubat’ta Türkiye’de meydana gelen ve 11 ilin büyük bir bölümünü yerle bir eden depremlerden kaçanların KKTC’ye akın etmesi, kiralık evlere olan talebi de artırdı. Hal böyle olunca de ülkedeki ev kiraları daha da arttı.

   Ev sahibi olamayan ve kirada yaşamak zorunda kalanlar artan kiraları nasıl ödeyeceğini bilemezken, barınma ihtiyacını karşılamak için ev arayanlar da kiralayacak ev bulamaz, bulsa bile kirasını karşılayamaz duruma geldi.

   Yüksek enflasyon ve TL’nin değer kaybetmesiyle dövize endeksli kiralar her geçen gün daha da yükselirken, herkes bu durum karşısında şaşıp kalıyor.

   Maaşlarını TL üzerinden alan vatandaşlar ise ev kiralarının döviz üzerinden hesaplanmasına bir türlü anlam veremiyor.

   Yükselen kiralar, eğitim adası olan ülkemizde öğrenim gören üniversite öğrencilerini fazlasıyla etkiliyor.

   Tek başına ev kiralamak isteyen öğrenciler, yüksek kiralardan dolayı bu hayalini gerçekleştiremiyor ve yurtta kalmak zorunda kalıyor.

   Eve çıkma hayali kuran öğrenciler ise 4-5 kişi bir araya gelip kirayı bölüşerek işin içinden çıkmaya çalışıyor.

   Yükselen kiralara bir mantık bulamayan kiracılar, evler için istenilen kiraların hak edilmediğini düşünüyor.

   Asgari ücretin net 11 bin 800 TL olduğu ülkemizde en basitinden bir evin döviz karşılığı kirası 6 bin TL’ye geliyor. Ev sahiplerinin en az altı ay, en fazla bir yıllık peşin kira istediği evlere, depozito ve emlak bedeli de eklenince cepler hayli yanıyor.

   Lefkoşa bölgesinde 2+1 evlerden 300 sterlin, 1+1 evlerden dahi 200 sterlin kira istenmesi, akıllara durgunluk veriyor.

   Yüksek kiralardan bıkan vatandaşlar, ev kirasını uyguna getirmek için şehir merkezine uzak yerlere yönelirken, cepler bu defa benzinden yana yanıyor.

   KIBRIS, yüksek ev kiralarından mustarip vatandaşlara durumu sordu, ‘bir dokundu, bin ah işitti’.

Vatandaş ne dedi?

Adalet Ursavaş:

   “Kiralar astronomik rakamlara ulaştı. Ne bütçe yetiyor, ne güç. Dört yıldır aynı dairede kiracıyım. Bin 800 TL kira ödeyerek başladım. Bu sene ödediğim kira tam 4 bin TL. Bu senenin sözleşmesinin bitmesine 2-3 ay kaldı, ev sahibimiz sözleşmeye, tekrar kiralamak istediğimiz takdirde kira bedelinin 8 bin TL olduğunu bile belirtmiş. 2+1 eve 8 bin TL ne demek? Evi değiştirelim o ücreti vermeyelim diyoruz, uyguna ev bulamıyoruz ki. Ev kiraları en aşağı 6 bin TL olmuş. Evlere bakıyorsun, istedikleri fiyatlara o evler değmez bile. Onu geçtim en az 6 ay ya da 1 yıllık peşin ücret istiyorlar. Bunun depozitosu ve emlak bedelini de ekleyince bir eve girip oturman için 60-70 bin TL gözden çıkarman gerekiyor. Bu devirde bu para az mı?”

Aslan Doğan:

   “Ev kiraları fahiş. Özellikle biz öğrenciler için bu durum hiç iyi değil. Arkadaşlarım ile eve çıkmayı düşündüm ama 1+1 evler, 1+0 evler için bile uçuk kiralar isteniliyor. Hatta çoğuna ev demeye bile bin şahit ister. Tek odaya 3+1 fiyatı istiyorlar dalga geçer gibi. Bunun önüne geçilmeli. Normalde burası eğitim adası, çok fazla öğrenci var ve öğrenciden kalkınıyor diyebiliriz. Öğrencilere düzgün olanaklar sağlanmalı. Kaldı ki büyük bir felaketten çıktık, bir deprem yaşadık ve psikolojik açıdan da iyi değiliz. Buraya gelen birçok depremzede oldu ama fiyatlar hâlâ çok yüksek ve bizim eve çıkma hayali tamamen hayal oldu. Her şeyin TL olduğu ülkede ev kiralarının dövize endeksli olması, başlı başına saçmalık.”

Ece Culfa:

   “Ben annemle birlikte yaşıyorum ama kiralar çok yüksek, bu konudan çok mustaribim. Daha önce Girne’de yaşıyordum ama kira artışından dolayı Lefkoşa’ya taşındık. Evin eski kiracısı olduğumuz için şu an 4 bin TL’den oturuyoruz ama fiyatlar öyle yüksek ki, başka bir eve çıkmayı düşünemiyoruz. Kirayı annem karşıladığı için beni zorlamıyor ama aile bütçesini illaki sarsıyor. Kirada kalan arkadaşlarımdan biliyorum, bu durumdan çok şikayetçiler ve çok zorlanıyorlar. Kira bedelini karşılayabilmek için bir evde 4-5 kişi kalıyorlar. Daha geçen gün bir ilan gördüm 2+1 eve 6 bin 500 TL istiyorlar. Bu rakamlar çok uçuk. Asgari ücret bile 11 bin 800 TL iken insanlar elektrik, su mu ödesin, kirayla mı cebelleşsin, yoksa geçimlerini mi sağlamaya çalışsın? Bu konuya bir çözüm bulunmalı.”

Cem Ogün Özdemir:

   “Bir öğrenci için bu kiralar asla makul değil. Fiyatların daha aşağıya çekilmesi gerekiyor. Ev kiraları dövize endeksli olduğu için döviz yükseldikçe ev kiraları da tavan yapıyor. Ev sahiplerine de hak veriyorum. Kendi mülklerini tabi ki istedikleri ücretten vermek isteyebilirler ama burada biraz vatandaşın da düşünülmesi gerekir. Kiralar mantıklı meblağlarda olması lazım. Ne ev sahipleri zarar görsün, ne de kiracılar. Aradaki ilişki de kuvvetlenir bu şekilde. Şu an bir üniversite öğrencisi, olanaklar karşısında bir eve tek başına çıkamıyor. Ne kadar kötü bir durum bu.”

Betül Yılmaz:

   “Ben geçen sene Küçükkaymaklı’da 250 sterline 2+1 bir dairede kalıyordum ama sterlin o dönem 11 TL’ydi. Ev sahibim, aynı daireyi bu sene 350 sterlinden kiralamak istedi. Günümüz şartlarında bu 8 bin TL gibi bir miktara tekabül ediyor. Mecburen oturduğum evden çıkıp bir yurda yerleşmek zorunda kaldım. Kiralar o kadar uçuk ki, asla bir öğrenci tek başına bir eve çıkamıyor. Geçen sene 3 kişi kalıyorduk ve kira bütçemizi zorlamıyordu. Bu sene 4 bin TL’ye falan ev bulabilirsem tek başıma çıkayım dedim ama emlak sitelerinde yazan fiyatlar karşında bile şoke oldum.”

Güncelleme Tarihi: 13 Mart 2023, 12:12