GECE KULÜPLERİNDE 319 KADIN ÇALIŞIYOR… ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı “İnsan Ticareti Raporu”nda yer alan KKTC’yle ilgili bilgiler, ülkemiz gerçeklerini gün yüzüne çıkarıyor. 2019 itibariyle 319 kadının gece kulüplerinde çalıştırıldığına dikkat çekilen raporda, kadınların Belarus, Moldova, Fas, Rusya, Ukrayna, Ermenistan, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Paraguay, Tacikistan, Tanzanya ve Özbekistan gibi ülkelerden getirildiği belirtiliyor. Raporda, pasaportlarına el konulan bu kadınların mağduriyetlerinin üstünün örtüldüğü vurgulanıyor.

“İŞÇİLER HER SEKTÖRDE MAĞDUR EDİLİYOR”…  “Kıbrıslı Türklerin yönettiği bölge, insan kaçakçılığının cezadan muaf tutulduğu bir bölge olmaya devam ediyor” denilen raporda, Kıbrıslı Türk makamların kaçakçılığın ortadan kaldırılması için asgari standartları tam olarak karşılamadığı ve çaba göstermediğine dikkat çekildi. Raporda, KKTC’deki işçileri işten çıkarıp maaşlarını ödemeyen patronların, mağdurları borçlandırarak, tehdit ederek insanlık dışı koşullarda çalışmaya zorladığı öne sürüldü.

“YETKİLİLER SUÇA ORTAK OLUYOR”… Kıbrıslı Türk yetkililerin ve kolluk kuvvetlerinin yeterli önlemi almadığına ilişkin iddiaların yer aldığı belgede, mağdurları tespit etmek için yeterli eğitim almamış polislerin gece kulübü çalışanlarının pasaportuna el koyduğu, yasaları uygulamaktan uzak davranışlar sergilediği kaydedildi. Yetkililerin insan ticaretine karşı hiçbir önlem almamakla birlikte, bu konuya özel bir bütçe ayırmadığı, mağdurları koruma politikası izlemediği de raporda yer aldı

Ramazan SAFA
   Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı “İnsan Ticareti Raporu”nda KKTC de yer aldı. “Kıbrıslı Türklerin yönettiği bölge, insan kaçakçılığının cezadan muaf tutulduğu bir bölge olmaya devam ediyor” ifadelerinin kullanıldığı raporda, Kıbrıslı Türk makamların kaçakçılığın ortadan kaldırılması için asgari standartları tam olarak karşılamadığı ve çaba göstermediğine dikkat çekildi.
   İnsan ticareti suçlularına karşı mücadelede kolluk kuvvetleriyle ilgili istatistiklerin tutulmadığının belirtildiği raporda, “Adanın kuzeyi, insan ticareti mağdurları için sığınma evlerinden ve sosyal, ekonomik ve psikolojik hizmetlerden yoksun” denildi.
   Raporda yerel gözlemcilerin görüşlerine de yer verildi. Yetkililerin insan ticaretinde suça ortak olduklarını kaydeden yerel gözlemciler polisin de gece kulüplerinde çalışan kadınların pasaportlarına el koyarak onları çalışmaya mecbur bıraktıklarını ifade etti.
   Gece kulüpleri yasasının insan ticaretine zemin hazırladığına dikkat çekilen raporda, bu mekanlara yasal çerçevenin sağlanması koşuluyla, yalnızca dans gösterileri gibi eğlence sektörüne hitap eden hizmetlerde bulunma imkanı verildiği kaydedildi. Raporda buna ek olarak, KKTC’de fuhuşun da yasaklandığına dikkat çekilerek, “Ancak, Kıbrıslı Türkler bu yasayı nadiren uyguladılar. Gece kulübü sahiplerine, korumalarına veya müşterilere nadiren soruşturmalar açıldı” değerlendirmesinde bulunuldu.
   2017’de bir gece kulübü sahibinin tutuklandığının, 2018’de ise beş gece kulübünün kapatıldığının belirtildiği belgede, yine 2018’de Lefkoşa Türk Belediyesi’nin dört gece kulübünü daha gerekli belgeleri sağlayamadıkları gerekçesiyle kapattığı bilgisi yer aldı.

Komisyonculara karşı yaptırım yok
   Yerel otoritenin işçi kaçakçılığı yaparak para kazanan komisyonculara karşı herhangi bir önlem almadığına dikkat çekilen raporda şu ifadeler yer aldı:
   “Yetkili makamlar, işçi alımında yer alan, iş vaatleriyle insanların yüklü miktarda parasına el koyan komisyoncuları cezalandırmak için hiçbir çaba göstermedi. İşçilerin pasaportlarına veya belgelerine el koyan, sözleşmelerini değiştiren ya da işçileri işten çıkarıp maaşlarını ödemeyen patronları ve ya kaçakçıları cezalandıran bir yasa da yok. Kıbrıslı Türk makamlar, kaçakçılıkla mücadele çabaları için bir bütçe ayırmıyor. Buna ek olarak “polis” mağdurları tespit etmek için yeterli eğitim almamış ve yetkililer mağdurlara hiçbir koruma sağlamamıştır.
   Polis, gece kulüplerinde çalışan yabancı kadınların pasaportlarına el koyup kadınlara kimlik kartları çıkarıyor. Gözlemciler, kadınların pasaportlarını korumayı tercih etmelerine rağmen polisin sınır dışı tehdidiyle pasaportları tutmaya devam ettiğini bildiriyor. Pasaportlarına el konulmasını kabul etmeye kadınların ise en kısa zamanda sınır dışı edildiği de gözlemcilerin aktardığı bilgiler arasında. Sonuç olarak Kıbrıslı Türk yetkililer, mağdurların şikayetçi olmasını teşvik etmemiş, şikayetçi olan mağdurların tamamını da sınır dışı ederek kendince çözüm üretmiştir.”
   Mart 2019 itibariyle 319 kadının bu mekanlarda çalıştırıldığının ifade edildiği raporda, çalıştırılan kadınların Belarus, Moldova, Fas, Rusya, Ukrayna, Ermenistan, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Paraguay, Tacikistan, Tanzanya, ve Özbekistan gibi ülkelerden getirildiği belirtildi. Raporda ayrıca birçok milletvekilinin de bu gece kulüplerinin düzenli müşterileri olduğuna dikkat çekildi.
   Fuhuş yasadışı olsa da, kadın gece kulübü çalışanlarının, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için haftalık sağlık kontrollerinden geçirildiği de raporda yer aldı.
   Raporda, mağdurların sömürüldüklerine ilişkin detayları paylaşmamaları şartıyla, gece kulüplerindeki korumaların da kendilerine eşlik etmesiyle sağlık ve güvenlik kontrollerinden geçirildiği belirtildi.
   Öte yandan her ne kadar yasa ile yasaklanmış olsa da gece kulüplerinde çalışan yabancı kadınların gece kulüplerine bitişik yatakhanelerde ya da mal sahibi tarafından verilen diğer konaklama yerlerinde yaşadığı ifade edildi.

Komisyon işlevsiz
   Polis bünyesinde “Gece Kulübü Komisyonu” kurulduğuna dikkat çekilen raporda komisyona ilişkin şu bilgiler verildi:
   “Polis ve devlet görevlilerinden oluşan komisyon, iki haftada bir beş gece kulübünü denetliyor. Çalışan kadınlara hakları konusunda bildiri ve broşürler veren bu komisyonun yetkilileri denetlemelerinde ise daha çok mutfağa ve temizliğe odaklanıyor. Mağdurlarla görüşmeleri ise genellikle gece kulüplerinin korumaları eşliğinde gerçekleştiriliyor. Bu nedenle mağdurlar rahatça kendilerini ifade edemiyor. Böylelikle şikayetlerin ve itirafların önüne geçilmiş olunuyor.”

   Çalışma Bakanlığı bünyesinde Sosyal Hizmetler Dairesi’nde insan ticareti mağdurları için yardım hattı açıldığı bilgisinin yer aldığı raporda, bu hatta insan ticareti konusunda herhangi bir eğitim almayan yetersiz bir operatörün görevlendirildiği belirtildi.
   Mağdurların yardım hattını aramaktan korktuklarına dikkat çekilen raporda bunun nedeninin hattın yetkililerle bağlantılı olduğunu düşünmeleri olduğu kaydedildi.
   Yetkililerin çalışma koşullarına ilişkin şikayetler nedeniyle yardım isteyen 40 gece kulübü işçisini sınır dışı ettiğinin belirtildiği raporda, “Kıbrıslı Türkler ticari fuhuş veya zorunlu çalıştırma talebini azaltmak için hiçbir çaba göstermedi” değerlendirmesinde bulunuldu.

Her sektörde mağdur ediliyorlar
   Öte yandan birçok insanın da sanayi, inşaat, tarım, ev işleri, restoran ve perakende sektörlerinde zorunlu çalışmaya tabi tutulduğuna dikkat çekilen raporda, “Mağdurlar borçlandırılarak, tehdit edilerek, pasaportlarına el konularak insanlık dışı koşularda çalışmaya ve yaşamaya zorlanmaktadır” denildi.
   Raporda, özellikle Sahra Altı Afrika ülkelerinden adaya gelen üniversite öğrencilerinin seks ticareti ve zorunlu çalışmaya karşı savunmasız olduğu vurgulanarak, “Özellikle ev sahipleri ve işverenler öğrencilerin ekonomik olarak zorda olmalarından yararlanmaya çalışıyor. İşverenler çalışanlarına ilişki teklif ederken bundan çekinmiyor. Aynı zamanda birçok ev sahibi de öğrencilere kira karşılığı ilişki teklif ediyor” ifadeleri kullanıldı.

Öneriler sıralandı
   Kıbrıs Türk toplumuna ve yetkililerine önlem alınması çağrısı yapan raporda birçok öneri de sıralandı:
   -Her türlü insan ticaretini yasaklayan yasa en kısa zamanda işlevselleştirilmeli,
   -Gece kulüpleri ve barlar da dahil olmak üzere insan ticareti mağdurlarının her an ulaşabileceği bir platform kurulmalı,
   -Gece kulüplerinin düzenlenmesinde şeffaflık arttırılmalı, fuhuş için kadınların ne tür kuvvete, sahtekarlığa ve zorlamaya maruz kaldıkları halka anlatılmalı, farkındalık arttırılmalı,
   -Mağdurların korunması için STK’lara finansman sağlanmalı,
   -İnsan ticaretine göz yuman yetkililer soruşturulmalı, mahkum edilmeli,
   -Mağdurlar için sınır dışı edilmekten başka alternatifler yaratılmalı,
   -Zorla çalıştırma konularını ele almak için gerekli adımlar atılmalı.

Güney’de durum iyi
   “Kıbrıs hükümeti, kaçakçılığın ortadan kaldırılması için asgari standartları tam olarak karşılamaktadır” ifadeleriyle Güney’in çabalarının takdir edildiği raporda aynı zamanda, “Bu çabalar arasında daha fazla insan tacirinin kovuşturulması ve hükümetin işlettiği sığınma evlerine fonların arttırılması da yer aldı. Hükümet, çocuk mağdurlara destek hizmetleri sağlamak için bir çocuk evi açarak ve insan ticareti mağdurlarının çocukları için bir günlük bakım merkezi işletmek üzere bir STK'ya fon tahsis ederek çocuk koruma önlemlerini güçlendirmiştir” denildi.
   Hükümet asgari standartları karşılasa da, yetkililerin herhangi bir kaçakçıyı seks kaçakçılığı veya zorla çalıştırma suçundan şimdiye kadar kimseyi mahkûm etmediği ve mahkeme işlemlerinde birçok gecikmenin yaşandığı da raporda yer aldı.