“Hedefimiz kooperatif kurmak”…Harnup Üreticileri Birliği Başkanı Bekir Bolatcan, harnubun en değerli yerinin çekirdeği olduğunu ve doğru işlenmesi gerektiğini belirterek, bunun için tesis kurulması gerektiğini söyledi. Bolatcan, ülkede bununla ilgili bir envanter olmadığına dikkat çekerek, harnubu hak ettiği değere ulaştırmak adına önümüzdeki süreçte kooperatif kuracaklarını açıkladı

Beklenti 35 TL ve üstünde… Avrupa ülkelerinde harnubun ham/harman şeklinde kilogram fiyatının 33.5 Euro civarında olduğunu belirten Harnup Üreticileri Birliği Başkanı Bolatcan, “Geçtiğimiz yıl tüccar harnubu 23 TL’ye alıyordu. Bu sene beklentimiz 35 TL ve üstünde bir fiyatın belirlenmesidir” dedi

Cemre CEMALİ

   Ülkede bu yıl harnup rekoltesinin geçtiğimiz yıla göre daha az olması beklenirken, harnupta hala fiyat belirsizliği sürüyor.

   Geçtiğimiz yıl 3 bin 500 ton civarında üretimi yapılan harnup için bu sene öngörülen rekolte 2 bin 800-3 bin ton arasında.

   Ülkemizin iklim koşullarına uygun, susuzluğa dayanaklı, ekonomik anlamda büyük bir değere sahip olan ancak zor şartlarda üretilen harnubun alış fiyatının bir an önce açıklanmasını bekleyen üreticiler, fidan ekiminin artması için harnup fiyatının doğru seviyelerde seyretmesi gerektiğini ifade ediyor.

   KIBRIS’a konuşan Kıbrıs Türk Harnup Üreticileri Birliği Başkanı Bekir Bolatcan, ülkede yaklaşık 5-6 bin üretici olduğunu, son 5-10 yıldır harnup üretiminde genç fidan ekenlere bakıldığında da en az harnup ekenin bile 5 dönümlük bir alanı ektiğini anlatarak, “Ürün, değer kazanırken, üreticinin de değer kazanması gerekiyor ki yeni fidanlar toprakla buluşsun. Ancak 40 yıldır ülkemizde yanlış fiyat politikaları ve yanlış ticaret alışkanlıkları var” şeklinde konuştu.

“Fiyat belirlenmeli”

   Harnup Üreticileri Birliği Başkanı Bekir Bolatcan, harnup hasadında sona yaklaşılmasına rağmen henüz fiyatın açıklanmadığına işaret etti; üreticinin, harnup hasadını yaparak ürünlerini ambalajladığını ve fiyatların belirlenmesini beklediğini ifade etti.

   Bolatcan, harnup üretimi yapan üreticilerin genellikle bütçelerine ek gelir olması için bu işi yaptığına dikkat çekerek, “Aileler, buradan elde edilecek geliri, çocuklarının okul alışverişinde kullanmayı, ya da cep harçlığı vermeyi planlıyor” diyerek, üreticinin emeğinin karşılığını almak istediğini söyledi.

  Geçtiğimiz günlerde fiyatların belirlenmesi konusunda Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş’la görüştüklerini anımsatan Bolatcan, tüccarların fiyat ile ilgili bir talebi olmadığını, herkesin Türkiye’deki piyasanın açılmasını beklediğini öğrendiklerini kaydetti.

   Bolatcan,“Hükümet nasıl ki harnup hasadının ne zaman başlayacağına yönelik kararlar alıyorsa ve nasıl ki harnubun ülkeden bütün halinde çıkmasına yönelik bir kısıtlama getirerek izne tabi tutuyorsa, harnup fiyatını da yine hükümetin belirlemesi gerektiğine inanıyoruz” dedi.

   Bekir Bolatcan ayrıca serbest piyasa dengesi olması için tüccarın yurtdışına çıkaracağı harnupta tonaj sınırlamasına son verilmesi gerektiğini de ifade etti.

   Dünyada harnup talebine yetecek bir arz olmadığını söyleyen Bolatcan, Avrupa ülkelerinde harnubun ham/harman şeklinde kilogram fiyatının 3-3.5 Euro civarında olduğunu belirterek, bu seneki fiyatla ilgili beklentilerini açıkladı.

 “Beklentimiz 35 TL ve üstünde”

   Bolatcan, son 3-4 yıldır harnup fiyatının 1 sterlin dolaylarında olduğunu, bu nedenle kilogram fiyatının 35 TL dolaylarında olması gerektiğine işaret ederek, “Geçtiğimiz yıl, tüccar, harnubu 23 TL’ye alıyordu. Bu sene beklentimiz 35 TL ve üstünde bir fiyatın belirlenmesidir” dedi.

  Son yıllarda harnubun 1 sterlin dolaylarında seyretmesine bağlı olarak 2-3 yıldır ülkemizde en az 50 bin fidan ekildiğini belirten Bolatcan, bu trendin devam etmesi ve fidan ekiminin artması için harnup fiyatının doğru seviyelerde seyretmesi gerektiğinin altını çizdi.

   Bolatcan, ülkedeki fidancılara olan talebe karşılık bu seneyle ilgili ekilecek yeni harnup fidanları hakkında öngörüsünü de paylaşarak, şöyle devam etti:

    “Harnup 1 sterlin dolaylarında olursa en az 20-25 bin fidan bu sene toprakla buluşacak.

   İklime uygun, susuzluğa dayanaklı, ekonomik anlamda büyük bir değere sahip olan harnuba sahip çıkılmalı, çünkü üretimin en zor olduğu ülkede yaşıyoruz. Ona rağmen insanlar üretmeye çalışıyor.

   Türkiye’den ülkemize getirilen herhangi bir fidanın, kökünde toprakla gelmesi yasak. Bu noktada önümüzdeki günlerde hükümetle görüşeceğiz. Ağaç ekimini hızlandırmak adına belki 1 kereliğine harnup için bu kısıtlama kaldırılabilir”.

   Harnupta, kavun karpuz gibi ekildikten 3-4 ay sonra ürün alınması gibi bir durum olmadığına dikkat çeken Bolatcan, harnubun ekildikten 5-6 yıl sonra verim vermeye başladığını, ancak10 yıl geçtikten sonra güzel verim alındığını kaydetti.

“Bu sene rekolte beklenenden düşük olacak”

   Bolatcan, geçen seneye göre bu senenin rekoltesinin beklenenden düşük olacağını söyleyerek, geçtiğimiz yıl 3 bin 500 ton civarında harnup üretildiğini, bu sene için öngörülen rekoltenin  2 bin 800-3 bin ton arasında olacağını ifade etti.

   Rekoltedeki düşüşü iklim değişikliğine bağlayan Bolatcan, buna ek harnubun çiçeği ile birlikte meyvesi olgunlaşarak hasat aşamasına gelen bir ürün olduğunu, bu nedenle de hasat esnasında çiçeklerin kırılmasına neden olduğu için harnubun ‘bir sene dolu bir sene boş geçtiğini’ belirtti.

   Bolatcan, ülkede yaklaşık 5-6 bin üretici olduğunu, son 5-10 yıldır harnup üretiminde genç fidan ekenlere bakıldığında da en az harnup ekenin bile 5 dönümlük bir alanı ektiğini kaydederek, “Elimizdeki ürünün değerini biliyoruz. Ürün değer kazanırken üreticinin de değer kazanması gerekiyor ki yeni fidanlar toprakla buluşsun. Ancak 40 yıldır ülkemizde yanlış fiyat politikaları ve yanlış ticaret alışkanlıkları uygulanıyor” vurgusu yaptı.

“Harnup için kooperatif kuracağız”

   Bu sektörün geliştirilmesi için özel sektörde ve devlet kurumlarında da hiç bir yatırım yapılmadığını söyleyen Bolatcan, ürünün en değerli yerinin çekirdeği olduğunu ve doğru işlenmesi gerektiğini vurguladı.

   Bolatcan, çekirdeğin özünü çıkartmanın belli evreleri olduğunu ve bir süreçten geçtiğini anlatarak, “Bunu işleyecek bir tesis gerekiyor. İşlemeden çekirdeği pos haline getirerek çekirdek unu elde ediyorlar; bu ayrı bir işlem. Bunlarla ilgili ülkemizde bir envanter yok. Biz, harnubu hak ettiği değere ulaştırmak adına önümüzdeki süreçte kooperatif kuracağız” dedi.