Zengin bir tarihi bulunan Türk edebiyat tarihi içinde sayısız şair ve yazar vardır. Bazıları unutulmuş, bir köşede kalmış, kimileri şöhreti yakalamıştır.
Türk edebiyatının merkezi, kültür başkenti İstanbul’dur. Bununla birlikte Osmanlı’dan günümüze Rumeli ve Anadolu coğrafyalarında eser veren nice edebiyatçı da vardır. Bir noktada taşra edebiyatı sayılan bu edebiyatın şahsiyet ve eserlerinin, büyük, doyurucu bir edebiyat tarihi yazımında bilinmesi ve atlanmaması gerekir.
Her dönemin kendi edebiyatını yaptığı gibi her dönemin taşra edebiyatçısı da kendi döneminin ve duygularının propagandasını veya aktarımı yapar.
Bu bağlamda masterli, genç araştırmacı ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Tunay Devrim’in son çıkan kitabı “Antakyalı Bir Şair: Hilmi Tsey (1898-1961) Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri” adlı monografik çalışma, orijinalliğinin yanı sıra, titiz incelenme işlemi sebebiyle takdir topluyor.
Tunay Devrim, KKTC’de okumuş, UKÜ Türk Dili ve Edebiyatı’nı bitirmiş, Mimar Sinan Üniversitesi’nde Yeni Türk Edebiyatı alanında yüksek lisansını tamamlamış, on yılı aşkın zamandır Türk Dili ve Edebiyatı hocalığı yapan Antakyalı genç bir araştırmacı. Vaktiyle öğrencim, şimdi meslektaşım olarak gurur duyduğum bir isim. Hatta yıllar önce “ Osmanlı Dergilerinde Resimlerle İtalyan Varlığı” adlı albümü beraber hazırlamıştık. Bitmeyen edebiyat ve araştırma aşkı ve merakı onun hep akademi yanın içinde tuttu.
Memleketi ve yaşadığı Antakya’nın kültür ve edebiyatı üzerine de kalem oynatıyor. Merhum edebiyat tarihçisi Prof. Dr. Mehmet Kaplan’ın “gittiğiniz ve yaşadığınız yerlerin edebiyatını da araştırın” cümlesini o da benimsemiş.
Ömer Hilmi Tsey, Kafkasya’dan Anadolu’ya göçmüş, Antakya bölgesine yerleşmiş bir aileden geliyor. Hatay’ın Türkiye’ye katılmasını şiirleriyle desteklemiş. 1938’de “Yurda Dair Görüşler ve Duyuşlar” adlı şiir kitabını bastırmış.
Tunay Devrim, bu kitabı eski yazıdan Latin alfabesine aktarmakla kalmıyor, şairin hayatı, yaptıkları üzerine de, kaynak yoksunluğuna rağmen bazı bilgilere ulaşıp şairi gün yüzüne çıkartıyor. Ayrıca şiirlerinin ayrıntılı bir incelemesini bize sunuyor.
Tunay Devrim, çalışmasının Giriş bölümünde şöyle diyor:
“Zengin bir geçmişi bulunan genelde Türk Edebiyatı ve özelde ise Yeni Türk Edebiyatı, sayısız edebi şahsiyeti bünyesinde barındırır. Bunlardan bazılarının varlığı ve eserleri araştırmacıları beklemektedir.
Kemal Tahir’in “Biz Osmanlıyız, bizde adam çoktur” anlayışı bağlamında Modern Osmanlı ve Çağdaş Türk Edebiyatları’nda farklı etnik kökenden gelseler dahi Türk toplumu ile karışmış ve yazdıkları Türkçe eserleriyle “biz”den olmuş pek çok şair ve yazar mevcuttur.
Bu bağlamda velut/doğurgan bir bölge olan Hatay’dan çıkmış Ömer Hilmi Tsey’i günümüz okurlarına tanıtmak ve edebiyat tarihi içine oturtmak mutluluk vericidir.”
Tunay Devrim’in çalışmasını, Hatay’ın güzelliklerini şiir yoluyla tatmak ve Hatay’daki kültür çalışmalarını merak edip o bölgenin şairi Ömer Hilmi Tsey’i yakından tanımak isteyenlere tavsiye ederim.
