İhsan Erol ÖZÇİL

Her zaman olmasa bile çoğu zaman; kırmızı şarap akla geldiğinde önemli bir şarap düşünülür. İyi duygular sağlar, şarap sevenler arasında kırmızı şarap çoğu zaman önem verilecek bir içkidir. Bunun nedeni, şarapların tarihi ve geleneksel kötü şöhretlerinden kaynaklanan, çoğu zaman kırmızı veya gizemli ve şeffaf olmayan görünüşü, içinde gizli bir şey saklıyormuş gibi görünmesinden olabilir. Birçok üstün kırmızı şarap mevcuttur fakat doğruyu söylemek gerekirse, beyaz şaraplarla mukayese edilirse yüz kızartacak kırmızı şaraplar da vardır.  Kırmızı şarap büyüsü, kökeni ve insanoğlunun hatıraları çerçevesinde, Romalı devrinden bu yana tarihi bir ürün olarak Fransa’nın bir bölgesinde başlar; Bordeaux.

Bu ünlü bölge kırmızı şarabın şöhret ve önemine katkı koyan tek bölge değildir, fakat doğrudur ki bugün Bordeaux kırmızı şarabı efsanevi cazibesini devam ettirmektedir.   Fransa şarap imalatında dünya çapında ilk sırayı alırken, İspanya, İtalya, Portekiz gibi diğer Akdeniz ülkeleri ile Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Çin, Avustralya, Güney Afrika ve Almanya ise Fransa’yı takip eden diğer ülkelerdir. Kırmızın şarabın rengi çoğu zaman kalite değerlendirmesinde ayırıcı bir faktördür. Kırmızı şarap sadece kırmızı üzümden yapılır.

Tüm üzüm sularının renkleri, kırmızı üzüm de dahil gri-yeşildir ve kırmızı renkle hiçbir ilgisi yoktur. Üzüme renk veren madde, kırmızı şaraba renk veren, tamamen kabukta konsentredir ve polifenol denilen renk veren kimyasal madde cinse ve ortama göre değişir. Örneğin, meşhur Umbrain kırmızı üzümü Sagrantino’nun renk verme kabiliyeti PinotNoir’dan daha yüksektir. Daha yüksek renk verme kabiliyeti yüksek miktar tanen ve acılık demektir ve şarabın güçlülüğüne katkı yapar. Üzümün tanen kalitesi kırmızı şarap yapımında önemli bir faktördür.

Üzüm cinsine, bir hektardan alınan ürüne, pişkinliğe, iklime, yöreye ve şarap yapılmasına göre tanen miktarı ve acılık dengesi değişir. Meyvelerin fermantasyona uğratılması sonucu elde edilen şarap, aslında bir mayalandırma faaliyetinin ürünüdür. Her kültürün kendine has yöntemleri ile geliştirmiş olduğu şarap, farklı lezzet ve kalitelere sahip olabilmektedir. En kaliteli ve lezzetli şaraplar, uzun süre boyunca bekletilen şaraplardan oluşmaktadır.

Bira ve rakı gibi diğer alkollü içeceklere göre sağlığa olumlu etkileri olan şarap, LDL yani kötü kolesterol seviyesinin azalmasına ve bundan dolayı da, kalp sağlığının korunmasına yardımcı olabilmektedir. Kuvvetli antioksidan etkisi sayesinde şarap, hücre yenilenmesine yardımcı olmasından dolayı, hücre koruması ve kanser oluşumunun önlenmesinde de etkili olabilmektedir. İçeriğinde bulunan üzüm nedeni ile şarap, flavonoid ve polifenol gibi antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Düzenli ama uygun bir miktarda, çok olmamak kaydıyla şarap tüketmek faydalıdır.